Wijn uit Bordeaux

Zoals in veel wijnstreken liggen ook in dit gebied de belangrijkste wijngaarden langs de oevers van grote rivieren, de Dordogne en de Garonne. Die vormen samen weer de Gironde die in de Atlantische oceaan uitmondt. Hoewel het wijndistrict Bordeaux in oppervlakte driemaal zo groot is als de Bourgogne leven en werken hier máár zo’n 50.000 wijnboeren. Dit is ongeveer de helft van de Bourgogne wijnboeren. Daarbij levert de Bordeaux streek 2,5 keer zo veel wijn als de Bourgogne. Wat de wijnopbrengst betreft, maakt Bordeaux duidelijk het verschil.

Stad Bordeaux

Bordeaux stad staat al eeuwen bekend als een havenstad. Het is de op twee na grootste haven van Frankrijk en voor de wijnhandel zelfs het grootste centrum van het land. Cité du Vin is dan ook naast de een van de grootste toeristische bezienswaardigheden, de bijnaam van deze stad.

In dit uitgestrekte wijngebied zijn in de bodem en het klimaat ook grote verschillen te herkennen. Deze hebben natuurlijk invloed op de wijnbouw. Het spreekt vanzelf, dat dit dus ook de kwaliteit van de bordeauxwijn beïnvloedt. Wat het klimaat betreft, is het gebied gematigd te noemen. De Atlantische oceaan en de door het gebied stromende rivieren dragen daartoe aan bij. Aan de kust worden de koude oceaanwinden door de langgerekte bossen afgezwakt.

Vaak wordt gedacht dat alle Bordeauxwijn al eeuwen op dezelfde manier en met dezelfde druiven gemaakt wordt, niets is minder waar. Zo is de cabernet sauvignon, de druif die wereldwijd gezien wordt als de ambassadeur van rode bordeauxwijn, een betrekkelijke nieuwkomer.

Werd bijvoorbeeld pinot noir al in de 14e eeuw in Bourgogne verbouwd, begon de cabernet sauvignon pas in de 18e eeuw aan zijn opmars, in de tot dan voornamelijk nog met witte druiven beplante wijngaarden van de Médoc. Ongeveer in diezelfde tijd deed de merlot druif hetzelfde in Saint-Émilion.

Cabernet sauvignon, merlot en cabernet franc. Deze drie grote blauwe varianten nemen 90% van de donkergetinte druiven voor hun rekening. Daarnaast wordt in deze regio wijn gemaakt met petit verdot en carmenère. Tegenwoordig neemt de aanplant van cabernet sauvignon een veel kleiner percentage voor zijn rekening, dan de meeste wijnliefhebbers zullen vermoeden ten opzichte van merlot. Alleen in de Haut-Médoc en het zuidelijke deel van Entre-Deux-Mers komt de cabernet sauvignon op de eerste plaats bij de productie van rode wijn.

In de Médoc en Haut-Médoc wordt rode wijn gemaakt van cabernet sauvignon, merlot en cabernet franc, in deze volgorde van grootte. In Saint-Émilion en Pomerol daarentegen, heeft merlot juist de hoofdrol. De cabernet franc speelt alleen kwantitatief een rol van betekenis in Saint-Émilion.

Ook bij het maken van de beroemde droge witte wijnen in Bordeaux zien we opvallende kenmerken. Gezien de hoeveelheid door sauvignon blanc gedomineerde witte bordeaux die tegenwoordig te koop zijn, is het op zijn minst bijzonder te noemen dat deze druif aanzienlijk minder staat aangeplant dan de overal aanwezige witte sémillon druif.

Minder aanwezig en minder dominante variëteiten als colombard en ugni blanc verliezen dan ook terrein ten opzichte van hun geurige sauvignon blanc en sémillon collega’s. Waarbij de ugni blanc, die in Italië beter bekend staat als trebbiano, een veel gebruikte druif was in bijvoorbeeld Entre-Deux-Mers, is er gewoonweg minder vraag naar dit type wijn. Onterecht, want juist nu, in de tijd dat er steeds meer gekeken wordt naar gezondheid, zou het laag alcoholische, frisse, lichte en niet te overheersende karakter van deze wijn weer helemaal passen op tafel.

De sauvignon en sémillon, aangevuld met muscadelle, zijn ook de ingrediënten voor de zoete witte wijnen uit Sauternes. Deze dessertwijnen, uit de subregio Graves, zijn minstens net zo beroemd als de Bordeauxstreek zelf. Hun uitstekende kwaliteit en weelderig bouquet, behoort tot beste zoete dessertwijnen ooit gemaakt. Menig wijnmaker van dessertwijnen, waar ook ter wereld, zal erkennen dat de basis van deze wijnen in de Bordeauxstreek ligt. De Château d’Yquem Premier Grand Cru is overigens een kostbaar en schaars voorbeeld van deze nectar, dat slechts op veilingen voor astronomische bedragen ‘verhandeld’ wordt.

Kwaliteit is het belangrijkste kenmerk van alle wijnen uit de bordeauxstreek. De strenge wetgeving voor het maken van wijnen in deze regio is een studie op zichzelf. Kort samengevat zorgen de regels er wel voor dat er een kwalitatief goed eindresultaat geleverd wordt. Of de wijn nu een ‘bordeaux superieur’ of een ‘grand cru’ is, je kunt er blind op vertrouwen dat deze met aandacht en soms al op eeuwenoude traditie gemaakt is. En dat proef je!